Theo đó, chương trình, sách giáo khoa mới sẽ được áp dụng đại trà từ năm học 2018-2019.
Vừa tích hợp, vừa phân hóa
Theo Đề án, chương trình mới, sách
giáo khoa mới được xây dụng theo hướng coi trọng dạy người với dạy chữ, rèn
luyện, phát triển cả về phẩm chất và năng lực, chú trọng giáo dục tinh thần yêu
nước, lòng tự hào dân tộc, đạo đức, nhân cách, lối sống…
Học sinh được xác định là trung
tâm, phát huy tính chủ động, tích cực, sáng tạo, khả năng tự học của học sinh,
tăng cường tính tương tác trong dạy và học giữa thầy với trò, trò với trò và
giữa các thầy giáo, cô giáo.
Chương trình, sách giáo khoa mới
được xây dựng, biên soạn theo hướng tích hợp ở các lớp học, cấp học dưới và
phân hóa dần ở các lớp học, cấp học trên.
Cụ thể, ở các lớp dưới thực hiện
lồng ghép, kết hợp những nội dung liên quan với nhau ở mức độ hợp lý để tạo
thành các môn học tích hợp, giảm số môn học, tránh chồng chéo nội dung và những
kiến thức không hoặc chưa cần thiết với học sinh.
Ở cấp trung học phổ thông, ngoài
các môn bắt buộc chung còn có các môn, chuyên đề cho học sinh tự chọn để thực
hiện phân hóa.
Bên cạnh đó, chương trình, sách
giáo khoa mới cũng phải góp phần tạo động lực đẩy mạnh đổi mới phương pháp dạy
và học, đổi mới thi, kiểm tra, đánh giá chất lượng giáo dục.
Bắt đầu học sách
giáo khoa mới từ năm học 2018-2019
Lộ trình
thực hiện đề án được chia làm ba giai đoạn.
Giai đoạn một từ tháng 4/2015
đến tháng 6/2016. Đây là giai đoạn chuẩn bị các điều kiện thực hiện với các
hoạt động như tổ chức thông tin tuyên truyền, xây dựng và phê duyệt các đề án
liên quan, thành lập ban chỉ đạo đổi mới chương trình-sách giáo khoa, tập huấn
và bồi dưỡng người tham gia biên soạn, xây dựng cơ chế chính sách liên quan…
Giai đoạn hai từ tháng
7/2016 đến tháng 6/2018. Nhiệm vụ của giai đoạn này là tổ chức biên soạn, thẩm
định, thực nghiệm, phê duyệt cho phép sử dụng và phát hành được ít nhất một bộ
sách giáo khoa mới của các lớp đầu cấp là lớp 1, lớp 6 và lớp 10.
Cùng với việc biên soạn sách là
biên soạn tài liệu hướng dẫn dạy học theo chương trình mới; tập huấn, bồi dưỡng
giáo viên để thực hiện chương trình và sách giáo khoa mới với các lớp đầu cấp;
biên soạn tài liệu giáo dục của địa phương
Giai đoạn ba từ tháng 7/2018
đến tháng 12/2023. Cụ thể, từ năm học 2018-2019, bắt đầu triển khai áp dụng
chương trình mới, sách giáo khoa mới theo hình thức cuốn chiếu đối với mỗi cấp
tiểu học, trung học cơ sở và trung học phổ thông. Vì thế, trong giai đoạn này
sẽ phải biên soạn, thẩm định, thực nghiệm, phê duyệt cho phép sử dụng và phát
hành sách giáo khoa mới của các lớp còn lại.
Đồng bộ với việc ban hành sách là
công tác tập huấn bồi dưỡng giáo viên để thực hiện chương trình mới, sách giáo
khoa mới đối với các giáo viên còn lại.
Học sinh dân tộc ít người sẽ có
sách song ngữ để thuận lợi hơn trong học tập. (Ảnh: Quý Trung/TTXVN)
Sẽ có nhiều bộ
sách giáo khoa
Một trong những nguyên tắc xây
dựng chương trình, sách giáo khoa mới là thực hiện một chương trình, nhiều sách
giáo khoa. Chương trình mới được xây dựng, thẩm định và ban hành trước làm cơ
sở cho việc biên soạn sách.
Chương trình mới được thực hiện
thống nhất trong toàn quốc, trong đó quy định những yêu cầu cần đạt về phẩm
chất và năng lực của học sinh sau mỗi cấp học, nội dung và thời lượng giáo dục
bắt buộc với tất cả học sinh. Bên cạnh đó vẫn có một phần thích hợp để các cơ
sở giáo dục chủ động vận dụng phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương
Chương trình phải xác định cụ thể
nội dung và yêu cầu cần đạt đối với mỗi môn học, lớp học, cấp học nhưng không
quá chi tiết để căn cứ vào chương trình biên soạn được nhiều sách giáo khoa. Đề
án nêu rõ, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ tổ chức biên soạn một bộ sách giáo khoa đủ
các môn học ở các lớp học, đảm bảo tiến độ theo lộ trình của đề án. Tuy nhiên,
bên cạnh đó vẫn khuyến khích các nhà xuất bản, tổ chức, cá nhân biên soạn sách
giáo khoa. Sách giáo khoa phải được cơ quan có thẩm quyền thẩm định, cho phép
sử dụng, xuất bản. Việc lựa chọn sách
thuộc thẩm quyền của nhà trường và được thực hiện công khai, minh bạch, có tham
khảo ý kiến của giáo viên, học sinh và phụ huynh.
Kinh phí nhà nước
778,8 tỷ đồng
Đề án được phê duyệt nêu rõ hai
nguồn kinh phí để thực hiện đổi mới chương trình, sách giáo khoa là kinh phí
nhà nước và kinh phí huy động bên ngoài. Trong đó, nhà nước bố trí 778,8 tỷ
đồng. Nguồn kinh phí này phục vụ việc xây dựng, thử nghiệm, thẩm chương trình;
biên soạn và thử nghiệm một bộ sách giáo khoa do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức
thực hiện (trong đó có sách giáo khoa song ngữ tiếng Việt – tiếng một số dân
tộc ít người đối với một số môn học ở cấp tiểu học).
Ngân sách nhà nước cũng chi việc
tập buấn, bồi dưỡng đội ngũ xây dựng chương trình, bồi dưỡng giáo viên và cung
cấp sách giáo khoa cho các trường miền núi, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc ít
người, vùng có điều kiện kinh tế-xã hội khó khăn, học sinh khuyết tật.
Bên cạnh chi từ nhà nước còn có
kinh phí huy động của các nhà xuất bản, các tổ chức, cá nhân để biên soạn các
sách giáo khoa ngoài bộ sách do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức biên soạn.
Quyết định phê duyệt Đề án đổi mới
chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông của Thủ tướng Chính phủ có hiệu
lực thi hành kể từ ngày ký là 27/3.
Ban biên tập giới thiệu